تیتانوس گیگانتئوس بزرگترین سوسک دنیا یکی از مرموزترین موجودات روی سیاره زمین به شمار می رود که حتی لارو آن هنوز مشاهده نشده است.
به گزارش نامه به نقل از مهر، بزرگترین سوسک دنیا با نام تیتانوس گیگانتئوس که از آن با عنوان سوسک غول پیکر یاد می شود می تواند تا 18 سانتیمتر رشد کند و قدرت آرواره های آن به حدی است که می تواند یک مداد چوبی را به دو نیم تقسیم کند.
به رغم اندازه وحشتناک و قدرت ترسناک گاز گرفتن آن، این سوسک کاملا نسبت به انسان بی آزار است. این موجود در جنگلهای بارانی گرمسیری آمریکای جنوبی پنهان می شود و تنها برای جفت یابی خود را نمایان می کند.
دانشمندان اعتقاد دارند که لارو (نوزاد حشره) این سوسک از 5 تا 30 سانتیمتر طول داشته و از چوب پوسیده تغذیه می کند و چندین سال پیش از بلوغ کامل زیر زمین باقی می ماند، اما نکته جالب این است که لارو این حشره هنوز مشاهده نشده است. سوسک نر در زندگی بزرگسالی خود به تغذیه چندان نیاز ندارد اما برای پرواز به انرژی نیاز دارد، این انرژی از ذخیره صورت گرفته در مرحله تبدیل شدن وی از نوزاد به سوسک بالغ تأمین می شود. سوسک تنها باید به اندازه ای پرواز کند که بتواند برای خود جفت گیدا کند.
از سوی دیگر این موجود به قدری بزرگ است که انرژی کافی برای پرواز از زمین ندارد بنابراین به جای آن از روی درخت ها می پرد.
پاهای این سوسکها به شکل باورنکردنی قوی است و آرواره های آنها قدرت گاز گرفتن گوشت انسان و حیوان را دارد اما آنها در صورتی که تحریک نشوند، حمله نخواهند کرد.
محل زندگی این سوسکها در جنگلهای بارانی برزیل، بولوی، کلمبیا، اکوادور، پرو و گویانها (گویان فرانسه، گویان بریتانیا، گویان هلند) است. درحالی که بسیاری از مردم تلاش می کنند از این سوسک وحشتناک دور بمانند، برخی از گردشگران برای دیدن این موجود در محل سکونت طبیعی خود مبالغ زیادی پرداخت می کنند.
بزرگترین سوسک غول پیکری که تاکنون کشف شده 16.7 سانتیمتر طول داشته است.
در گویان فرانسه مراکز صنعتی وجود دارد که در آن با روشن کردن لامپهای گازی تیتان نر را جذب کرده و به قیمت بیش از 500 دلار به علاقمندان می فروشند.
اوره (به انگلیسی: Urea)یا کاربامید (به انگلیسی: carbamide) یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی NH۲)۲CO) میباشد. این مولکول دارای دو گروه آمین (- NH۲) باقیماندهاست، که به یک گروه کربونیل (- CO -) که گروهی عملکردیست، اتصال مییابد.
اوره، در متابولیسم ترکیبات حاوی نیتروژن در بدن حیوانات نقش مهمی ایفا میکند و در عین حال، ماده اصلی حاوی نیتروژن، در ادرار پستانداران به شمار میآید. این ترکیب: سخت، بی رنگ، بی بو (گر چه آمونیاکی که در حضور آب از آن حاصل میشود و شامل بخار آب موجود در هوا نیز میباشد، دارای بوی تندی است) است، نه اسیدی است و نه قلیایی، بسیار محلول در آب و نسبتا غیر سمی میباشد، از اوره به صورت گستردهای در کودهای شیمیایی به عنوان یک منبع غنی و مناسب نیتروژن استفاده میشود. اوره همچنین یکی از مواد اولیهٔ مهم در صنایع شیمیایی است. سنتز و به وجود آوردن این ترکیب آلی از یک پیش ساز غیرآلی یا معدنی، توسط فریدریش وهلر Friedrich Wöhler در سال ۱۸۲۸، نقطهٔ عطف بسیار مهمی در توسعه و پیشرفت دانش شیمی محسوب میشود.
اوره در بدن بسیاری از موجودات زنده، به عنوان قسمتی از سیکل یا چرخه اوره، از اکسیداسیون اسیدهای آمینه یا آمونیاک تولید میشود. در چرخهٔ مذکور، گروههای آمینه اهدا شده توسط آمونیاک و ال - آسپارتات، به اوره تبدیل میگردند، در حالی که ال - اورنیتین، سیترولین، ال آرژینینوسوکسینات و ال آرژنین به عنوان واسطه عمل میکنند. تولید اوره در کبد اتفاق میافتد و توسط ان استیل گلوتامات تنظیم میشود. اوره به شکل محلول در خون یافت میشود (در محدوده مرجع بین ۲٫۵ تا ۷٫۵ میلی مول در لیتر) و توسط کلیهها به عنوان جزیی از ادرار دفع میگردد. علاوه بر این، مقدار کمی از اوره هم در عرق ترشح میشود، که دفع آن همراه با کلرید سدیم و آب میباشد.
اسیدهای آمینهای که از غذا دریافت میشوند، در صورتی که برای سنتز پروتئینها و دیگر مواد بیولوژیکی، مورد استفاده قرار نگیرند، توسط بدن اکسیده میشوند و اوره و دی اکسید کربن حاصل میکنند، که به عنوان منبعی جایگزین برای انرژی است. مسیر اکسیداسیون، با حذف گروه آمینه توسط ترانس آمینازها آغاز میشود و سپس گروه آمینه چرخهٔ اوره را تغذیه میکند.
آمونیاک (NH۳) یکی دیگر از محصولات فرعی مشترک متابولیسم ترکیبات نیتروژنی است. مولکولهای آمونیاک نسبت به اوره کوچکتر هستند، همچنین در مقایسه با اوره، میزان تحرّک و فرّاریت بیشتری هم دارند. اگر به این ترکیب اجازهٔ تجمع داده شود، آمونیاک pH (پ هاش) داخل سلولی را تا سطوح سمی بالا خواهد برد. بنابراین بسیاری از موجودات زنده آمونیاک را به اوره تبدیل میکنند، حتی اگر چنین سنتزی به هزینه کردن انرژی خالص نیاز داشته باشد. خنثی بودن اوره در مرحله عمل، و اینکه این ترکیب بسیار محلول در آب میباشد، آن را تبدیل به وسیله نقلیهٔ امنی برای حمل و نقل و دفع نیتروژن اضافی بدن نمودهاست.
در آب، گروههای آمین ضمن جایگزینی آهسته توسط مولکولهای آب، آمونیاک و آنیون کربنات تولید میکنند. به همین دلیل، ادرار مانده و کهنه، بوی قوی تر و تندتری نسبت به ادرار تازه دارد.
در انسان
تنظیم اوره توسط کلیهها یک بخش حیاتی از سوخت و ساز یا متابولیسم بدن انسان را تشکیل میدهد. علاوه بر نقشی که اوره به عنوان حامل مواد زائد نیتروژن دار در بدن ایفا میکند، این ترکیب در تبادلات جاری متقابلی که در سیستم نفرونها انجام میپذیرد (تبادلات نفرونی) نیز نقش دارد، بدین صورت که اجازه میدهد تا جذب مجدد (بازجذب) آب و یونهای مهمی که به منظور دفع، در ادرار ترشح شدهاند، صورت بگیرد. خود اوره در لولههای جمع کننده ادرار واقع در مدولای داخلی نفرونها بازجذب میشود، این مکانیزم، که توسط هورمون ضد ادراری یا آنتی دیورتیک antidiuretic کنترل میشود، به بدن اجازه میدهد تا ادرار هیپراسموتیک ایجاد کند، یعنی ادراری که غلظت بالاتری نسبت به مواد حل شده در پلاسمای خون دارد. این مکانیزم همچنین برای جلوگیری از، از دست دادن آب نیز مهم است و به حفظ فشار خون، و نیز حفظ غلظت مناسب یونهای سدیم در پلاسمای خون کمک میکند.
در ارگانیسمهای آبزی، رایج ترین شکل ضایعات نیتروژن آمونیاک میباشد، در حالی که در ارگانیزمهای ساکن خشکی، آمونیاک سمی به اوره یا اسید اوریک تبدیل میگردد. اوره را میتوان در ادرار پستانداران و دوزیستان، و همچنین بعضی از ماهیها پیدا کرد. در پرندگان و خزندگان سوسماری شکل، سوخت و ساز نیتروژن تا حدودی متفاوت است، نیاز به آب در این نوع سوخت و ساز کمتر است و منجر به دفع نیتروژن در شکل اسید اوریک میشود. قابل توجهاست که در بچه وزغها یا نوزادان قورباغه، آمونیاک دفع میگردد، اما این وضع بعد از دگردیسی آنها به سمت تولید اوره تغییر جهت مییابد. بدین ترتیب و بر اساس، تعمیمی که در فوق ارائه شد، وجود مسیر و چرخه اوره نه تنها در پستانداران و دوزیستان، بلکه در بسیاری از موجودات دیگر، همچون: پرندگان، مهره داران، حشرات، گیاهان، مخمرها، قارچها، و حتی در میکروارگانیسمها، مستند شده و به اثبات رسیدهاست.
اولین کامپوزیت ها از اولین کامپوزیتها یا همان چندسازههای ساخت بشر میتوان به کاه گل وآجرهای گلی که در ساخت آن ها از تقویت کننده کاه استفاده می شده است اشاره کرد. چون گل بعد از خشک شدن ترک میخورد، مقداری کاه به آن افزودند تا حفرهها را پُر کند و مانع از ترک خوردن گل شود. نمایی از یک دیوار کاهگلی شاید هم اولین کامپوزیت را مصریها ساخته باشند. آن ها به چوب بدنه قایق هایشان مقداری پارچه میآمیختند تا در اثر خیس شدن چوب باد نکند. ساختار کامپوزیت کامپوزیت از دو قسمت تشکیل شدهاست: ۱) قسمت زمینه ماده ای که در یک سری از خواص مکانیکی نقص دارد.ماده زمینه تقویت کننده را احاطه کرده است، به طوری که نگذارد ماده تقویتکننده پراکنده شود؛ همچنین محافظت از ماده تقویتکننده در برابر عوامل شیمیایی را بر عهده دارد . ۲) قسمت تقویتکننده تقویتکنندهها موادی هستند که به صورت تکهتکه، در یک زمینه پیوسته وارد میشوند تا خواص ماده زمینه را بهتر بهبود بخشند. مواد زمینه را نرم انتخاب میکنند، وقتی نیرو به کامپوزیت وارد میشود، توسط زمینه به مادة تقویتکننده انتقال داده شود تا مادة تقویتکننده نیرو را تحمل کند.
مقدار مادهای که به عنوان زمینه استفاده میشود معمولا بیشتر از قسمت تقویتکننده است. در مثال کاهگل،گل نقش فاز زمینه و کاه نقش تقویت کننده را بازی می کند. تقویتکنندهها میتوانند به صورت یک صفحه، یک رشته ( نخ)، یا یک ذره (پودر) وارد حجم زمینه شوند و خواص آن را بهبود بخشند. کامپوزیت لایه ای کامپوزیت رشته ای کامپوزیت ذره ای خواص کامپوزیت ها وزن کم این مواد در عین بالا بودن نسبت مقاومت به وزنشان در مقایسه با موادی مانند فولاد باعث شده که مصرف آنها در صنایع روز به روز افزایش یابد. همچنین به علت وجود فاز زمینه مقاومت به خوردگی کامپوزیت بالاست. روش های ساخت گوناگون و همچنین امکان تولید اشکال پیچیده و متنوع از دیگر مزایای مواد مرکب است. کاربرد های کامپوزیت با توجه به پایداری بسیار زیاد کامپوزیتها و مقاومت بسیار خوب آنها در محیطهای خورنده، این مواد، کاربردهای وسیعی در صنایع دریایی پیدا کردهاند که از آن جمله میتوان به ساخت بدنه قایق ها و کشتی ها و تاسیسات فراساحلی اشاره داشت. استفاده از کامپوزیتها در این صنعت، حدود ۶۰ % صرفهجویی اقتصادی داشته است که علت اصلی آن مربوط به پایداری بالای این مواد است. صنعت ساختمان پرمصرفترین صنعت برای مواد کامپوزیتی است. استخرهای شنا ، وان حمام ، سینک ظرفشویی و دستشویی ، کفپوش ، نماپوش ، برجهای خنککننده،مخازن سوخت CNG و … همگی از مواد چند سازه ای هستند.
یک عنصر شیمیایی با نام اختصاری Ga و عدد اتمی 31 است. عنصر گالیوم در طبیعت یافت نمی شود ولی به عنوان گالیوم 3 رگه هایی از آن را می توان در سنگ های بوکسیت و روی یافت. این فلز به رنگ نقره ای روشن است و دمای ذوب بسیار پایینی دارد.
از زمان کشف این عنصر در 1875 تا دوره کاربرد نیمه هادی ها، عنصر گالیوم به عنوان عامل کاهنده ی دمای ذوب آلیاژها به کار می رفت.
امروزه تمام گالیوم موجود در صنایع میکروالکترونیک مورد استفاده قرار می گیرد. آرسنید گالیوم به عنوان رایج ترین کاربرد گالیوم، در مایکروویو ها و سیستم های اینفرارد به کار می رود. سایر کاربرد های گالیوم در نیمه هادی ها، LED ها و دیودهای لیزری است.
گالیوم همپنین دارای کاربردهایی در صنایع دارویی و رادیو داروها است.
( فضا پیمای رزتا، در حال فرود بر دنباله دار چریوموو )
فضاپیمای Rosetta، آژانس فضایی اروپا، اولین ماموریت خود را با فرود بر روی یک دنبالهدار در سال 2014 آغاز میکند. اگر همه چیز آن طور که باید پیش رود، در ماه نوامبر روی دنبالهدار Churyumov–Gerasimenko فرود خواهد آمد.
(سیاره مریخ)
مریخ نیز مکان شلوغی خواهد بود: مدارگرد هندی ،در ماه سپتامبر به آنجا خواهد رسید؛ تقریباً در همان زمانی که کاوشگر MAVEN ناسا در آنجاست. مریخنورد کنجکاوی ناسا (NASA’s Curiosity rover) نیز سرانجام به دامنهی کوه Aeolis Mons، میرسد؛ جایی را که قرار است به دنبال نشانی از آب مریخ رامورد کاوش قرار دهد. بعد از برگشت آن به زمین، ناسا امیدوار است که مدارگردی ،برای بررسی دیاکسید کربن جوی بفرستد.
( منظره ی غروب زیبای خورشید در مریخ )
( کاوش های مریخ نورد کنجکاوی ، در مریخ)
( بررسی یک صخره ، توسط مریخ نورد کنجکاوی ، در مریخ )
توضیح دهیدکه چگونه می توان با استفاده از یک فشار سنج ارتفاع یک آسمان خراش را اندازه گرفت ؟
سوال بالا یکی از سوالات امتحان فیزیک در دانشگاه کپنهاگ بود.
یكی از دانشجویان چنین پاسخ داد:
«به فشارسنج یک نخ بلند می بندیم سپس فشار سنج را از بالای آسمان خراش طوری آویزان می کنیم که سرش به زمین بخورد ارتفاع ساختمان مورد نظر برابر با طول نخ به اضافه فشارسنج خواهد بود.»
پاسخ بالا چنان مسخره به نظر می آید که مصحح بدون تامل دانشجو را مردود ا علام کرد.ولی دانشجو اصرار داشت که پاسخ اوکاملاً درست است ودر خواست تجدید نظر درنمره خود کرد.یکی از اساتید دانشگاه به عنوان قاضی تعیین شده وقرار شدکه تصمیم نهایی را بگیرد. نظر قاضی این بود که پاسخ دانشجو در واقع درست است .ولی نشانگر هیچ گونه دانشی نسبت به علم فیزیک نیست. سپس تصمیم گرفته شد که دانشجو احضار شود ودر فرصتی 6 دقیقه ای پاسخی شفاهی ارائه دهد که نشانگر حداقل آشنایی او با اصول علم فیزیک باشد.
دانشجو در5 دقیقه اول ساکت نشسته بود وفکر می کرد .قاضی به او یاد آوری کرد که زمان تعیین شده در حال اتمام است .دانشجو گفت: که چندین روش به ذهنش رسیده است.ولی نمی تواند تصمیم گیری کند که کدام یک بهترین می باشد.
قاضی به او گفت : که عجله کند ودانشجوپاسخ داد:«روش اول این است که فشار سنج را ازبالای آسمان خراش رها کنیم ومدت زمانیکه طول می کشد به زمین برسد را اندازه گیری کنیم.ارتفاع ساختمان را می توان با استفاده از این مدت زمان وفرمولی که روی کاغذ نوشته ا م محاسبه کرد» دانشجو بلا فاصله افزود:« ولی من این روش را پیشنهاد نمی کنم چون ممکن است فشار سنج خراب شود».
روش دیگر این است که اگر خورشید می تابد طول فشار سنج را اندازه بگیریم سپس طول سایه ی فشار سنج را اندازه بگیریم وآنگاه طول سایه ساختمان را اندازه بگیریم با استفاده ازنتایج و یک نسبت هندسی ساده می توان ارتفاع ساختمان را اندازه گیری کرد. رابطه های ا ین روش را نیز روی کاغذ نوشته ام.
ولی اگر بخواهیم باروشی علمی تر ارتفاع ساختمان اندازه بگیریم می توانیم یک ریسمان کوتاه را به انتهای فشار سنج ببندیم وآنرا مانند آونگ ابتدادرسطح زمین وسپس درپشت بام آسمان خراش به نوسان در می آوریم من رابطه های مربوط به این روش را که بسیارطولانی وپچیده می باشند.دراین کاغذ نوشته ام.
آها! یک روش دیگر که چندان هم بد نیست :اگر آسمان خراش پله اضطراری داشته باشد می توانیم با استفاده از فشار سنج سطح بیرونی آن را علامت گذاری کرده وبالا برویم سپس با استفاده از تعداد نشان ها وطول فشار سنج ارتفاع ساختمان را به دست بیاوریم.ولی اگر شما خیلی سر سختانه دوست داشته باشید که ازخواص مخصوص فشار سنج برای اندازه گیری ارتفاع استفاده کنید می توانید فشار هوا را در بالای ساختمان اندازه گیری کنید. وسپس فشار هوا درسطح زمین را اندازه گیری کنید.سپس با استفاده از تفاضل فشارهای حاصل ارتفاع ساختمان را به دست آورید.ولی بدون شک بهترین راه این می باشد که درخانه ی سرایدار آسمان خراش را بزنیم، وبه او بگوییم که اگر دوست دارد صاحب این فشار سنج خوشگل بشود.می تواند ارتفاع آسمان خراش را به ما بگویدتا فشار سنج را به اوبدهیم.
دانشجوی که داستان اورا خواندید «نیلزبور»فیزیکدان دانمارکی بود.
ماجرای کشف گروه های خونی انتقال خون یا اجزای خون از شخصی به شخص دیگر از صدها سال پیش انجام میشده است. بسیاری از بیماران پس از انتقال خون میمردند تا این که در سال 1901، یک پزشک استرالیایی به نام " کارل لندشتاینر" گروه های خونی انسان را کشف کرد. از آن زمان به بعد، انتقال خون ایمن تر شده است. فعالیت های لندشتاینر امکان تعیین گروه های خونی را فراهم کرد و به ما امکان داد انتقال خون را با اطمینان بیشتری انجام دهیم. وی به خاطر این کشف بزرگ جایزه نوبل پزشکی سال 1930 را به خود اختصاص داد. ( میخواهم بیشتر بدانم) مخلوط کردن خون دو فرد ممکن است به تجمع اجزای خون در کنار یکدیگر منجر شود. در این حالت خون " کپه کپه" به نظر میرسد. گلبول های قرمزی که کنار هم جمع شده اند میتوانند باعث واکنش های خطرناکی در بدن شوند. این واکنشها میتوانند نتایج مرگ باری داشته باشند. لندشتاینر کشف کرد که کپه کپه شدن خون زمانی رخ میدهد که فرد دریافت کننده خون، پادتن ضد گلبول های فرد دهنده را در خون خود داشته باشد.
خون از چه اجزایی تشکیل شده است؟ یک انسان بالغ حدود 6-4 لیتر خون دارد که در سر تا سر بدنش در حال گردش است. خون کارهای مهمی انجام میدهد اما انتقال اکسیژن به بخش های مختلف بدن، مهم ترین کار آن است. خون از چند نوع سلول شناور و مایعی به نام پلاسما تشکیل شده است.
سلول های قرمز خون که گلبول های قرمز نیز نامیده میشوند حاوی هموگلوبین اند. این پروتئین به اکسیژن متصل میشود. گلبول های قرمز اکسیژن را به بافته های بدن میرسانند و دی اکسید کربن را از محیط آنها دور میکنند.
سلول های سفید خون که گلبول های سفید نیز نامیده میشوند با عوامل عفونی مبارزه میکنند.
پلاکت ها. به لخته شدن خون کمک میکنند. برای مثال، وقتی جایی از بدنمان بریده میشود، آنها با تسهیل لخته شدن خون مانع خونریزی شدید میشوند.
پلاسما. حاوی املاح و پروتئین های متنوعی است.
گروه های خونی مختلف کدام اند؟ تفاوت خون های مختلف به وجود یا عدم وجود پروتئین های ویژه ای به نام پادتن و پادزا برمی گردد. پادزاها بر سطح گلبول های قرمز و پادتنها در پلاسمای خون قرار دارند. افراد مختلف، انواع متفاوت و ترکیب های متفاوتی از این مولکولها را دارند. گروه خونی شما به آن چه که از والدین خود به ارث برده اید وابسته است. امروزه بیش از 20 نوع نظام تعیین گروه خون وجود دارد. اما نظام ABO و RH مهمترین آنها هستند که برای انتقال خون استفاده میشوند. همه گروه های خونی با هم ناسازگار نیستند. مخلوط کردن گروه های خونی ناسازگار به کپه کپه شدن خون میانجامد که برای بیمار خطرناک است.
نظام ABO بر طبق این شیوه تعیین گروه خون، چهار نوع گروه خون وجود دارد:A ، B ، AB یا Oگروه خون Aاگر گروه خون شما از نوع A باشد، شما بر سطح گلبول های قرمز خود پادزای A و در پلاسمای خود پادتن B را دارید.گرو خون B اگر گروه خون شما از نوع B باشد، شما بر سطح گلبول های قرمز خود پادزای B و در پلاسمای خود پادتن A را دارید.گروه خون AB اگر گروه خون شما از نوع AB باشد، شما بر سطح گلبول های قرمز خود هم پادزای A و هم پادزای B دارید. در پلاسمای خون شما پادتن A و پادتن B وجود ندارند.گروه خون O اگر گروه خون شما از نوع O باشد، شما بر سطح گلبول های قرمز خود پادزای A و B را ندارید. در پلاسمای خون شما هم پادتن A و هم پادتن B وجود دارند.
نظام Rh بسیاری از مردم بر سطح گلبول های قرمز عامل Rh نیز دارند. Rh پادزایی است که هر کس آن را داشته باشد،+Rh محسوب میشود. کسانی که این پادزا را ندارند،-Rh محسوب میشوند. شخصی که-Rh است به طور طبیعی در پلاسمای خون خود پادتن Rh ندارد ( اما میتواند پادتن A یا B را داشته باشد ). اما اگر شخصی-Rh خون+Rh دریافت کند، علیه آن پادتن Rh میسازد که در پلاسمای خونش ظاهر میشود. فرد+Rh بدون هیچ گونه مشکلی میتواند از فرد-Rh خون دریافت کند.
نشانه های گروه خونی براساس نظام گروه خونی ABO که در بالا توضیح داده شد، شما ممکن است به یکی از گروه های خونی زیر تعلق داشته باشید.
+O Rh
+ AB Rh
+ B Rh
+ A Rh
- O Rh
- AB Rh
- B Rh
- A Rh
آیا شما میدانید که به کدام گروه خونی تعلق دارید؟
تعیین گروه خون:
چگونه میتوانیم گروه خون فردی را تعیین کنیم؟
1- نمونه خون فرد را با سه محلول مخلوط کنید که حاوی پادتن های A، B یا Rh هستند.
2- سپس به آن چه که رخ میدهد، توجه کنید. در کدام مخلوط، خون لخته میشود؟ لخته شدن خون نشان میدهد که خون با پادتن خاص واکنش داده است و بنابراین با خونی که آن نوع پادتن را دارد، سازگار نیست. اگر خون رسوب نکرد، میتوان نتیجه گرفت که آن خون پادزایی را که به پادتن موجود در محلول متصل میشود، ندارد.
3- اگر شما بدانید که خون فرد چه پادزاهایی دارد، میتوانید به سادگی گروه خون او را تعیین کنید.
وقتی خون لخته میشود یا به اصطلاح کپه کپه میشود، چه رخ میدهد؟
برای این که انتقال خون موفقیت آمیز باشد، باید دهنده و گیرنده خون از لحاظ گروه های خونی ABO و Rh با هم سازگار باشند. اگر آنها سازگار نباشند، گلبول های قرمز خون دهنده کپه کپه یا لخته میشوند. گلبول های قرمز لخته شده میتوانند رگ های خونی را مسدود کنند و از رسیدن خون به بخش های مختلف بدن جلوگیری کنند. به علاوه، گلبول های لخته شده، متلاشی میشوند و محتویات آنها بیرون میریزد. گلبول های قرمز هموگلوبین دارند که در خارج از گلبول قرمز حالت یک سم را پیدا میکند. این وقایع میتوانند برای بیمار بسیار خطرناک باشند. پادزای A و پادتن B میتوانند به هم دیگر متصل شوند و همین طور پادزای B و پادتن B میتوانند به هم بپیوندند. اگر شخصی با گروه خونی B از فردی با گروه خونی A خون دریافت کند، این واقعه رخ میدهد. گلبول های قرمز به واسطه پادتنها مانند حبه انگور به هم متصل میشوند. همان طور که گفتیم، تجمع گلبولها و در نتیجه تشکیل لخته خون میتواند به مرگ منجر شود.
کلیک کنید تا لخته شود :
شخصی با گروه خون+A خون+B دریافت کرده است. پادتن های B ( زرد ) موجود در خون+A به گلبول های قرمز خارجی حمله میکنند و به آنها متصل میشوند. پادتن های B خون+A با پادزاهای خون+B میپیوندند و لخته شدن رخ میدهد. این واقعه خطرناک است، زیرا گلبول های لخته شده متلاشی میشوند و محتویات آنها به بیرون سلول میریزد. در این حالت، این محتویات سمی میشوند.
انتقال خون: چه کسی از چه کسی میتواند خون دریافت کند؟ شما میتوانید به شخصی با گروه خون A، خون A و به شخصی با گروه خون B، خون B تزریق کنید و برای گروه های خونی دیگر نیز همین طور. البته، در برخی موارد میتوانید از فردی با گروه خون متفاوت خون دریافت کنید یا به شخصی با گروه خونی دیگر خون بدهید. اگر فرد دریافت کنند خون، گروه خونی دارد که علیه پادزاهای گروه خون دهنده، پادتنی تولید نمی کند، انتقال خون میتواند با موفقیت انجام شود. اما اگر فردی که میخواهد خون دریافت کند، پادتن هایی دارد که با پادزاهای خون دهنده پیوند میشوند، گلبول های قرمز خون دهنده لخته خواهند شد.
افرادی که گروه خون آنان از نوع O است، دهنده عمومی و افرادی که گروه خون آنان از نوع AB است، گیرنده عمومی نامیده میشوند.
گروه خون
پادزاها
پادتن ها
می تواند خون بدهد
می تواند خون بگیرد
AB
BوA
_
AB
AB وA و B و O
A
A
B
AB و A
A و O
B
B
A
AB و B
B و O
O
_
B و A
A و B وO و AB
O
واژه نامه:
Antibody: پادزا؛ مولکولی که باعث تولید پادتن میشود
Antigen: پادتن؛ مولکولی از جنس پروتئین که به Antibody (پادزا) متصل میشود. پادتنها نقش مهمی در مقابله با عوامل بیگانه برعهده دارند.
گرچه بسیاری از خالهای صورت زیبا هستند، اما برخی از آنها ممکن است مشکلاتی بیافرینند.
خالهای خوشخیم به دو گروه تقسیم میشوند:
خالهای اکتسابی و مادرزادی.
خالهای اکتسابی
خالهای اکتسابی ممکن است به دنبال بلوغ، حاملگی یا تجویز هورمونهایغدد فوقکلیه ایجاد یا تشدید شوند و بر حسب عمق به سه دسته تقسیم میشوند:
1- سطحی: از دوره کودکی به شکل گرد یا بیضی و متقارن، از یک تا 10 میلیمتر و به رنگ قهوهای روشن یا تیره و حتی سیاه و معمولا در کف دست و پا و دستگاه تناسلی میباشند.
2- مرکب: به شکل گرد یا بیضی و متقارن با سطح صاف از قهوهای روشن تا تیره. به هنگام بلوغ پررنگ و درشتتر شده و ممکن است موهای زبر از آن رشد کند. محل آنها در تنه است، اما در چشم و حنجره هم دیده شده.
3- داخل پوستی: در افراد بالغ به شکل برجستگی کروی و نرم با رنگ قهوهای کمرنگ که به تدریج به رنگ قرمز گوشتی درمیآید.
خال های اکتسابی، اغلب خوشخیم هستند، ولی در مواردی مثل رشد یا تغییر شکل خال، نمای غیرمعمول مثل عدم تقارن، نامنظم بودن حاشیه، یکنواخت نبودن رنگ و اندازه بیش از 7 میلیمتر، آنها را برمیدارند
خالهای مادرزادی
حدود یک درصد از نوزادان دارای این خالها هستند که به سه دسته تقسیم میشوند:
1- با قطر کمتر از 5/1 سانتیمتر که شایعتر است.
2- با قطر 5/1 تا 20 سانتیمتر
3- با قطر بیش از 20 سانتیمتر که با افزایش سن تیرهتر شده و گاهی در هنگام بلوغ روی آنها مو رشد میکند.
اگر این خال ها، رشد غیرمنتظره یا تغییرات دیگری ندارند، بهتر است آنها را تا سنین 10 تا 12 سالگی دست نزد و بعد از آن برداشت. خالهای درشت خطرناک هستند و باید در سن پایین برداشته شوند.
ملانوم
ملانوم بدخیم میباشد و بعد از 50 سالگی دیده میشود. اگر والدین ملانوم داشته باشند، شیوع بیماری در فرزندان آنها تا 8 برابر افزایش مییابد.
نور آفتاب به ویژه در دوران کودکی، نقش عمدهای در ایجاد ملانوم دارد.
ملانوم ها معمولا بدون درد و خارش و سوزش بوده و در هر جایی از پوست ظاهر میشوند.
هر خال با حدود (لبه) نامنظم همراه با تغییر رنگ باید معاینه شود.
چهار نوع ملانوم وجود دارد:
1- ملانوم با انتشار سطحی: شیوع آن 70 درصد است و معمولا از سن 40 سالگی با رشد سریع و حاشیه نامنظم با تغییرات متعدد رنگ دیده می شود و احتمال زخمی شدن دارد.
2- ملانوم ناشی از آفتاب: بیشتر در نواحی صورت و گردن دیده میشود. از 50 سالگی به رنگهای قهوهای تا خرمایی و رشد نامنظم و نقاط برجسته روی لکهها دیده می شود که نشانه تهاجم میباشد.
3- ملانوم ندولر: در مردان بیشتر در ناحیه پشت و در زنان روی ساق پاها است و از 50 سالگی با رشد سریع و برجسته با قطر 12 سانتیمتر دیده می شود. رنگهای آن از صورتی تا سیاه و خاکستری متغیر است.
4- ملانوم آکرال: از 65 سالگی به صورت پلاک قهوهای با حاشیه نامنظم در کف دستها و پاها و بستر ناخن دیده میشود.
برای درمان،ملانوم را باید برداشت و اگر پیشرفته باشد، باید به مراکز مخصوص سرطان مراجعه نمود و بعد از درمان نیز هر سه ماه یکبار، به مدت 4 سال پیگیری کرد.
این عکس شفاف میکروسکوپی از اسپایک واکر، مویرگهای خونی منظقه مژگانی چشم یک گاو است. سوراخهای بسیار ریزی که در عکس نشان داده شدهاند، مایعی را ترشح میکنند که رطوبت لازم را برای عدسی و قرنیه چشم فراهم میکند. این عکس از انبوه 27 عکسی بهوجود آمده که در اعماق مختلف گرفته شده و با هم ترکیب شدهاند تا ظاهری سه بعدی ارائه دهند. مویرگها با تزریق یک رنگ غیرقابل حل در شریان مشخص شدهاند. عکس: ام. آی واکر
این عکس، اعصاب حسی موجود در انتهای یک فولیکول مو را نشان میدهد. اعصاب حسی به محرکها پاسخ میدهند تا حرکت، فشار و درد را مخابره کنند.
رنگهای این عکس با استفاده از نیترات نقره و سپس پردازش آن درست مانند یک فیلم عکاسی تهیه شده است. اکسونهای عصبی به رنگ سیاه نمایش داده شدهاند. عکس: ام. آی. واکر
اسپایک واکر در چهارمین عکس خود زیبایی را به نمایش گذاشته است. این عکس کریستالهای آسپرین است که با یک میکروسکوپ نوری گرفته شده است. آسپرین نهتنها به عنوان یک مسکن و ضدالتهاب، که به عنوان رقیق کننده خون و ضدلخته نیز بکار میرود. عکس: ام. آی واکر
تصویر دیگری از اسپایک واکر پلانکتونها را نشان میدهد. در این تصویر وی از نورپردازی راینبرگ استفاده کرده که از دیسکهای رنگی برای تهیه رنگهای مرتعش استفاده میشود و پلانکتونهای بسیار سریع را در پسزمینهای شفاف و آبی مشخص میکند. پلانکتونها به موجودات، گیاهان یا حیوانات ریزی گفته میشود که با توانایی بسیار پایین حرکتی در دریا شناور هستند. آنها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند. فیتوپلانکتونها یا پلانکتونهای گیاهی که در نزدیکی سطح آب شناورند و برای انرژی خود به نور وابسته هستند؛ و زوپلانکتونها، حیواناتی تکیاختهای یا چند یاخته ای که به طور طبیعی از دیگر پلانکتونها تغذیه می کنند. عکس: ام. آی واکر
موضوع مطالعه در این عکس، یک سوختگی است که عکاس بر اثر ریخته شدن سوپ روی دستش به آن دچار شده است. سلولهای پوستی سوخته درون یک میکروسکوپ الکترونی نشان داده شدهاند. به گفته وتسون "این نوع کنجکاوی در تصویرسازی اهمیت دارد، زیرا هرگز نمی دانید چه چیزی پیدا میکنید." عکس: آن وتسون
این ریز عکس اسکن شده دیگر توسط آن وتسون، سلولی را که در محیط کشت سلولهای سرطان ریه تولید شده است، نشان می دهد. برآمدگیهای بنفش و نامنظم، حباب نامیده می شوند که از تجزیه اسکلت سلولی غشای پلاسما بوسیله سرطان بهوجود آمدهاند.
تشکیل زائده حباب مانند در بسیاری از فرایندهای سلولی از جمله نقل و انتقال سلولی، تقسیم سلولی و فشارهای فیزیکی و شیمیایی اهمیت زیادی دارد. عکس: آن ویتسون
این عکس، دو گلبول قرمز خون را نشان میدهد. گلبول قرمز طبیعی در پس زمینه گلبول قرمز داسیشکل که تحت تاثیر کمخونی است، قرار دارد. کمخونی داسیشکل، نوعی بیماری خونی است که باعث میشود گلبولها به صورت داسی شکل درآیند و از توانایی حمل هموگلوبین آنها کاسته شود. این بیماری ژنتیکی هنگامی ایجاد میشود که فرد ،دو نسخه از ژن بیمار را داشته باشد.
این بیماری بیشتر در کشورهایی رایج است که مالاریا نیز در آنها شایع است؛ جالب اینجاست که یک نسخه از ژن کم خونی داسی شکل باعث مقاومت در برابر مالاریا می شود. عکس: جکی لووین
این تصویر ساختار داخلی کبد یک موش را نشان میدهد و به ما در آشنایی بیشتر با این اندام کمک میکند. رگهای خونی سینوسی موجود در بافت به رنگ صورتی دیده میشوند. این رگها شامل گلبولهای قرمز خون در کبد هستند. سلولهای کبد که با رنگ قهوهای مشخص شدهاند، به صورت صفحاتی اطراف سینوسها را گرفتهاند. صفرا در شیارهایی که با رنگ سبز مشخص شده جریان دارد. آنها در فضاهای بین سلولی قرار گرفتهاند و صفرا در میان آنها تا روده کوچک در جریان است. عکس: جکی لووین
این عکسها تصاویر پیشرفت سر یک موش را در اوایل دوره جنینی نشان میدهد. در این تصاویر میکروسکوپی نمونهها در پلاستیکی که با اوئسین، یک رنگ فلورسنت رنگ آمیزی شده، جاسازی شدهاند. از دستگاه مخصوصی برای جدا کردن قسمتهای خوب نمونه به نازکی 2 میکرون استفاده شده و تصویر قطعه باقیمانده پس از جداسازی هر ورق گرفته میشود. با استفاده از یک نرمافزار کامپیوتری، ساختارهای متفاوت درون سر قابل مشاهده است. همانطور که در اینجا نشان داده شده، میتوان کانالهای رنگی را برای تشخیص بیشتر به نمونه سه بعدی اضافه کرد. عکس NIMR
این تصویر سه بعدی لایهای کوچک از روده موش است که با روشهای چند رنگی فلورسنت گرفته شده است. پرزهای ریز درون روده، منطقه سطح را وسیعتر کرده و با این کار به هضم کمک میکنند.
پل اپلتون و همکارانش با ترکیب تصاویر، موفق به مطالعه تغییراتی شدند که سرطان روده بزرگ در امعاء درونی بدن ایجاد میکند.